ÇENE EKLEMİ HASTALIKLARI

 

 

Çene Eklem Hastalıkları (Temporomandibuler Hastalıklar) ve Tedavisi

Diş gıcırdatma veya diş sıkma (bruksizm) nedir?
Diş sıkma hastalığı (bruksizm), bir nevi kişinin gün içerisinde biriken stresi uykuda sergileme şeklidir. Uykuda ve bazen gün içerisinde dişlerin bilinç dışı birbirleri üzerinde kaydırılmasıyla ya da çenenin kenetlenmesiyle meydana gelir.
Çiğneme kas sisteminin sağlığını devam ettirebilmesi için istirahat pozisyonunda dişler arasında bir aralık olmalıdır. Bruksizm sırasında bu aralık kaybolur. İskelet kas sistemine aşırı yük biner.

Diş gıcırdatma veya diş sıkma (bruksizm) ne gibi sorunlara yol açar?
Dişlerin aşınması, kırılması
Diş etlerin çekilmesi sonucunda dişlerde sıcak-soğuk hassasiyeti
Çene eklemi hastalıklarının oluşması
Baş, boyun, kulak, hatta sırt ağrıları
Kişinin ve çevresindekilerin özellikle yemek yeme sırasında çıkan seslerden rahatsız olması.

Diş sıkma/gıcırdatma alışkanlığı olanların nelere dikkat etmesi gerekir?
Diş sıkma alışkanlığı varsa ve buna bağlı çene ekleminde sorunlar oluşmaya başladıysa; yumuşak gıdalarla beslenilmeli, ağız açıklığını çok zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır. Lokmalar bölünerek yenmeli, ağzı zorlayıcı dürüm gibi yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Esnerken çene alttan desteklenmeli, ağzın çok açılması önlenmelidir.

Çene ağrılarım var, ne yapmalıyım?
Artık diş sıkmaya bağlı olarak çene ağrıları da olaya eşlik etmeye başladıysa en kısa zamanda bir çene cerrahisi uzmanına görünmelisiniz. Bu sürede ağrıları hafifletmek için kulak önüne sıcak uygulaması faydalı olabilir. Eczaneden alacağınız sıcak su torbasıyla kulak önüne günde 3 kez 20?şer dakika yapacağınız uygulama ağrıları bir süreliğine azaltacaktır.Fakat bu uygulamanın da hekim yönlendirmesi doğrultusunda yapılması önerilir.

Diş gıcırdatma veya diş sıkma tedavisi nedir?
Dişlerinizin ölçüsü alınır, dişlere uygun olarak ve problemin seviyesine bağlı olarak çeşitli kalınlıkta plaklar hazırlanır. Doktorunuz tarafından uyumlanan plakları geceleri takmanız gerekir.

Çene eklemi hastalığı nedir?
Çene kemiğinin eklem yaptığı bölgelerde, eklem yüzleri arasındaki kemik ya da kıkırdak dokulardaki bozulmalar sonucu oluşan problemlerdir. Problem çiğneme kaslarını da içerebilir.

Çene eklemi hastalığı neden olur?
- Diş tedavileri sırasında ağzın uzun süre açık kalması
- Yüksek yapılmış kaplama ve dolgulara bağlı olarak,
- Dudak yeme, sakız çiğneme, yüz üstü yatma, keman tarzı enstrümanları çalma gibi alışkanlıklara bağlı olarak,
- Yoğun stres nedeniyle çiğneme kaslarının rahatlayamayacağı kadar kasılması, diş sıkma, diş gıcırdatma gibi alışkanlıklara bağlı olarak çene ekleminde aşırı yük ve stres birikimi gibi nedenlerden kaynaklı olabilir.

Çene eklemi hastalığı ne gibi sorunlara yol açar?
Yemek yerken çeneden tıkırtı şeklinde ses gelmesi,
Çenede kilitlenme veya takılma,
Baş, boyun bölgesinde ağrı,
Ağız açıklığında kısıtlılık.

Çenemden ses geliyor, çenem yerinden çıkar mı?
Çene eklemindeki problem tedavi edilmezse, eklem ve komşuluğundaki yapılarda kalıcı olarak bozulmalar meydana gelebilir. Bu durumda çene açma hareketi yaparken eklem topuzu olması gereken yerden öne geçip eski yerine dönemeyebilir, çene yerinden çıkabilir.

Çene eklemi probleminde çene yerinden çıkarsa ne yapılır?
Çene yerinden çıkarsa eklem başının eklem çukuruna geri yerleşmesinin sağlayıcı birkaç hareket yaptırılır. Çene çıkığı bu şekilde düzeltilir. Bunun için en kısa sürede doktorunuzla irtibata geçmeniz gerekir. Önemli olan çene çıkığının sebebidir. Uzun vadede iyileşme sağlamak için sebebe yönelik tedavi uygulanmalıdır.

Çene eklemi için yapılan splint (gece plağı) nedir?
Doktorunuzun hastalığın şiddetine göre yaptırdığı akrilikten hazırlanan plaklardır.

Gece plakları (çene eklemi splinti) nasıl kullanılır nasıl saklanır, temizliği nasıl yapılır?
Çene eklemi tedavisinde kullanılan plakları hastanın her gece yatarken kullanması gerekmektedir. Gün içerisinde de dişlerini sıktığını fark ettiğinde kullanmasında fayda vardır. Plaklar geceleri takılır sabah çıkarıldığında sıvı sabunla fırçalanır (diş macunlarının aşındırıcı özelliğinden dolayı macun kullanılmaz). Gün içerisinde takılmadığı sürede suda beklemelidir.

Gece plağını (eklem splinti) ne kadar kullanacağım?
Gece plakları doktorunuzun yönlendirmesi doğrultusunda 6 ay kullanılmalıdır. Bu 6 aylık süreçte 1., 3. ve 6. ayda doktorunuza kontrol için başvurunuz.